Na tarde de onte, na Adega Grândola de Compostela, celebramos xunto coa Liga Estudantil Galega unha intensa xornada sobre o Curdistán co gallo do ano novo e día nacional curdo, o Newroz. Palestras, coloquio, poesia, gastronomía e música serviron para unir Galiza, por primeira vez, co resto de países solidarios co Curdistán.
Na primeira das palestras, Suleiman Hassani, curdo da zona ocupada polo Iraque e que antes de se exiliar no Estado español tiña sido encarcerado polo goberno iraquiano, explicou a orixe do Newroz, a diversidade interna do povo curdo e a división do Curdistán en catro Estados hostís aos intereses populares da maior minoría étnica e cultural de Oriente próximo: un povo cunha poboación entre 40 e 60 millóns de persoas privadas dos máis elementares direitos democráticos. Hassani tamén explicou as motivacións imperialistas, que se teñen a ver coa na disponibilidade de petróleo e de auga en territorio curdo e coa cobiza dos Estados da zona e das súas oligarquías económicas, que sistematicamente se negan a permitir a autodeterminación do Curdistán.
Na segunda intervención, da man de Pepa Baamonde, repasamos a situación cultural do Curdistán nos diferentes territorios ocupados pola Turquía, o Iraque, o Irán e a Siria. A través dos usos públicos da lingua e da actividade literaria, aprendemos que, do mesmo modo que o galego hai só uns anos, a lingua curda estivo ou aínda está prohibido nos seus usos públicos, dependendo de quen ocupe a zona. E soubemos tamén que, por trás da pretensa abertura cultural e legal levada adiante polo goberno turco de Erdogan, continúan producíndose os mesmos abusos, con presos e presas políticas inclusive.
No coloquio, no que tamén contamos coa participación de Arazu Hassani, houbo tamén a posibilidade de falar sobre o papel da relixión como recurso utilizado para producir loitas intestinas no Curdistán (maioría sunita) e sobre como os diferentes dialectos curdos non impeden a relación entre curdos curmanxís, suranís, etc.
POEMAS POLO CURDISTÁN
A celebración non parou aí. Porque onte, ademais do ano novo curdo, tamén se celebraba no mundo enteiro o Día Internacional da Poesía. Unindo as dúas datas, contamos coa axuda de Zêrya Alan, que recitou en curdo o Adeus ríos adeus fontes de Rosalía de Castro, e de novo con Pepa Baamonde, que nos trouxo varios poemas de Yaşar Kemal e outros poetas recitados simultaneamente en curdo e galego. A solidariedade de ida e volta, en forma de poemas, completouse cos textos recitados por María N. Soutelo, Rosa Enríquez e Xosé Mª Vila Ribadomar.
En total, unhas setenta persoas asistiron ás dúas palestras, ao coloquio e ao recital, e tamén puideron degustar os postres curdos preparados para a ocasión e mesmo adquirir o libro Viagem ao Curdistám para apanhar estrelas de Séchu Sende e a adaptación da grande epopea curda Mem e Zîn, de Ehmedê Xanî, traducida para o galego por Pepa Baamonde.
Por último, incluímos tamén aquí os dous micro-documentários que tiñamos programado exibir, e que por motivoa técnicos non puidemos pasar. O primeiro, intitulado Cada casa, umha escola, realizado por Séchu Sende, conta a situación do idioma curdo por medio de testemuños in situ, de persoas que sofreron a represión por falaren a súa lingua e de persoas que hoxe traballan para que non se perda nos ambientes urbanos. O segundo, Un povo invisíbel, do xornalista basco Borja Portuondo, narra a experiencia do exilio dunha familia curda que pasa do seu fogar ocupado por un Estado (Siria) a outro fogar ocupado por outro Estado (Turquía), sen sair do seu país.
Un pueblo invisible from Borja Portuondo on Vimeo.
